Viktor E. Frankl austriacki psychiatra (b. więzień obozu koncentracyjnego w Auschwitz, autor przejmującej książki - "Człowiek w poszukiwaniu sensu"), twórca logoterapii w taki sposób opisywał wymiary pojmowania sensu w życiu:
1. Żyć z sensem, oznacza wypełnić zadanie, które przed nami stoi.
2. Sens nie jest nam dany, trzeba go rozpoznać i znaleźć własny sens.
3.Sens odczytujemy jako możliwość ukrytą pomiędzy wierszami rzeczywistości.
4. Sens odwołuje się do większego kontekstu, w którym odnajduję swoje miejsce.
5. Sens to wyzwanie, aby obrać kierunek, który dziś się przede mną rysuje.
6. Sens nie jest jeden na zawsze — jego całokształt odsłania się przed nami krok po kroku.
7. Sensu się nie wymyśla, odczuwa się go całym sobą.
8. Sens może odnaleźć każdy człowiek, niezależnie od inteligencji, wieku lub wyznawanej religii.
"Życie nie wymaga od nas niczego, co nie byłoby dla nas możliwe w danej sytuacji. To wszystko co jest ponadto, co nas przerasta, nie pochodzi od życia, lecz jest produktem naszych wyobrażeń lub czyichś oczekiwań. Jeśli tylko robię, to co mogę wówczas - z egzystencjalnego punktu widzenia - nigdy nie jest to za mało. Tylko wtedy gdy działam poniżej swoich możliwości, powstaje wewnętrzna pustka...."
Alfried LANGLE - uczeń Viktora FRANKLA ("Gdy rodzi się pytanie o sens - praktyczne zastosowanie logoterapii", Warszawa 2016).
To co najbardziej uderza w podejściu egzystencjalnym, to przekonanie, że życie pozbawione sensu rodzi KONFORMIZM, prowadzący w efekcie do pozbycia się wolności i podporządkowania TYRANII, zaspokajającej naszą potrzebę wolności od konieczności podejmowania decyzji i brania odpowiedzialności za ich skutki...
Logoterapia założenia fundamentalne :
· Logoterapia zakłada obraz człowieka jako jednostki wolnej, czynnie ustosunkowującej się wobec rzeczywistości.
· Logoterapia zakłada aktywną podmiotowość człowieka wobec świata, zakłada także autonomiczny charakter wyznawanych wartości i przekonań ludzi, jest więc zaprzeczeniem determinizmu i podporządkowania
- Znaczenie egzystencji człowieka w dużym stopniu zależy od niego samego. Znaczenie to ma subiektywny i indywidualny wymiar i może być wyrażane w konkretnych sytuacjach. Praca terapeutyczna nabiera więc charakteru fenomenologicznego wymagającego od terapeuty „wejścia w świat znaczeń pacjenta” (podobnie jak w praktyce Ericksonowskiej – uwaga : D.W.) i zrozumienie indywidualnego kontekstu egzystencji bez przyporządkowywania go do pojęcia „normy” lub ogólnego „standardu”.
- Ludzka egzystencja jest wypełniona możliwościami i potencjalnymi znaczeniami. Możliwości i znaczenia rodzą pytania o wartości, misję, cele, kierunek, także transcendencję.
- Ludzkie życie zawsze było zawieszone w przestrzeni pomiędzy egzystencją jako otwartą potencjalnością z jednej i moralnymi zobowiązaniami, jakie obecne są w człowieku z drugiej strony (wyraża to słynny cytat Kanta „Niebo gwiaździste nade mną (potencjał), prawo moralne we mnie" (wartości normatywne) - uwaga D.W.). W ujęciu założeń logoterapii ludzkie wybory muszą godzić oba te czynniki. Życie nigdy nie jest spełnione w 100%, ale zawsze pokazuje możliwości, które czekają na zrealizowanie.
- W każdej sytuacji, niezależnie od tego, czy wydaje się ona banalna czy trudna, zawiera się możliwość lub zadanie, które czeka na zrealizowanie. Innymi słowy, każdy aspekt naszej egzystencji wymaga spojrzenia nań zarówno przez pryzmat „tu i teraz”, jak i poprzez perspektywę wartości i sensu które nadają naszemu życiu znaczenia.
- Logoterapia w dużym stopniu koncentruje się właśnie na kontekście poszukiwania wartości i sensu, odkrywaniu motywujących znaczeń, w większym stopniu zadając pytania, niż udzielając odpowiedzi (co zbliża ją do Filozofii)….
Z Szacunkiem
Dariusz Wyspiański
Bibliografia:
Frankl V. „The will to meaning”, 1988, New York.
Frankl V. "Człowiek w poszukiwaniu sensu", 2011, Warszawa.
Längle A. (1995b) Personal Existential Analysis. W: Psychotherapy East and West. Integration of Psychotherapies. Korean Academy of Psychotherapists, 1995, Seoul.
Längle A. "Gdy rodzi się pytanie o sens - praktyczne zastosowanie logoterapii", Warszawa, 2016
Comments